Francja i Indie: więcej współpracy w Indo-Pacyfiku, cyberprzestrzeni i kosmosie

Zakończyła się trzydniowa wizyta w Europie premiera Indii Narendry Modiego, który odwiedził Niemcy, Danię i Francję. Zwłaszcza spotkanie we Francji było owocne dla indyjskiego przywódcy. Obydwa kraje, poza zwiększeniem współpracy gospodarczej zacieśnią kooperację militarną w obszarze Indo-Pacyfiku, a także w dziedzinie przemysłu kosmicznego i badań kosmosu oraz w zakresie cyberbezpieczeństwa.

W trakcie wizyty zarówno Indie i Francja potępiły wojnę w Ukrainie i zbrodnie wobec osób cywilnych, i wezwały do zaprzestania działań. Jednak Indie nie dołączyły do Francji w nazwaniu wojny bezprawnym i niesprowokowanym atakiem ze strony Rosji. Obydwa kraje wyraziły jednocześnie zaniepokojenie sytuacją na światowych rynkach żywności, spowodowaną wojną i groźbą głodu i postanowiły wspólnie działać na rzecz złagodzenia kryzysu żywnościowego. 

Jeżeli chodzi o współpracę strategiczną, we wspólnym oświadczeniu strony podały, że „zbudowały pierwszorzędne partnerstwo strategiczne (…) w obszarze Indo-Pacyfiku”, opowiadając się za regionem wolnym, otwartym i opartym na rządach prawa. Wolnym także od konfliktów, napięć i przymuszania.  Pierwszą część tego opisu można potraktować jako wymierzony w Chiny, które chcą podważyć obecny porządek międzynarodowy w strefie wpływów uważane przez nie za swoją. Drugi passus można odczytywać jako skierowany do AUKUS (sojusz wojskowy między Australią, Wielką Brytanią i Stanami Zjednoczonymi – red.), które tak jak Chiny zwiększa napięcia i prowadzi politykę nakłaniania państw regionu do opowiedzenia się po jednej ze stron.

Francja i Indie podpisały umowę o współpracy strategicznej w kosmosie, a w szczególności w celu zadbania o bezpieczny dostęp do niego. Ma to być kontynuacja 60-letniej współpracy naukowej obydwu krajów, która połączy „ekspertów z agencji kosmicznych i obronnych, administracji i specjalistów, by przedyskutować wyzwania z dziedziny bezpieczeństwa i gospodarczej w przestrzeni zewnętrznej, jak również normy i zasady dające zastosować się w przestrzeni”, jak poinformowano po spotkaniu.

Indie i Francja od ponad dekady intensywnie rozwijają współpracę w obszarze militarnym, przeprowadzają wspólne manewry lądowe i morskie, oraz ćwiczenia w zakresie bezpieczeństwa antyterrorystycznego. Nastąpił transfer francuskiej technologii budowy łodzi podwodnych, co zaowocowało powstaniem sześciu jednostek klasy Scorpene w stoczni w Bombaju. Francja sprzedała także 36 używanych myśliwców Rafale dla indyjskiej marynarki.

Francja, po zawiązaniu sojuszu AUKUS, zwłaszcza po wykluczeniu jej z intratnego kontraktu na łodzie podwodne dla Australii, szuka możliwości współpracy alternatywnych do anglosaskiej grupy. Indie tymczasem, będą częścią układu Quad (oprócz Indii to Japonia, Australia i USA) próbują zapewnić sobie równowagę wobec Chin. Tutaj Francja jako partner, który nie jest bezpośrednio częścią konfliktu USA – Chiny w obszarze Morza Południowochińskiego, jest idealnym dla Delhi sojusznikiem.

Pojawienie się drugiego sojuszu, alternatywnego wobec AUKUS, a jednak powiązanego ze stroną dążącą do powstrzymania Chin poprzez NATO i Quad, będzie korzystnie wpływało na ograniczenie chińskich planów w obszarze Indo-Pacyfiku. Nawet jeżeli Francja i Indie będą postrzegane jako konkurencyjny układ w stosunku do sojuszu anglosaskiego.

Francja dodatkowo poparła Indie w ich planach reformy Rady Bezpieczeństwa ONZ i rozszerzenia klubu stałych członków o ten kraj. Chociaż w tym przypadku należy uznać to jako głos innego stałego członka RB, bo wśród państw członkowskich samej ONZ Indie mają bardzo duże poparcie.

Jan Wójcik