W 2023 roku Korea Południowa odnotowała najniższy poziom dzietności w swojej historii, wynoszący 0,72 dziecka na kobietę; rząd koreański prognozuje, że w 2024 roku współczynnik ten spadnie do poziomu 0,68. Utrzymanie tego wskaźnika na tak niskim poziomie oznaczałoby, że kolejne koreańskie pokolenie będzie o 66% mniej liczne niż to, które obecnie wchodzi w wiek rozrodczy.
Nieuniknione jest, że ten proces spowoduje radykalne starzenie się społeczeństwa. W 2022 roku koreański urząd statystyczny udostępnił prognozę dotyczącą sytuacji demograficznej krajuj w latach 2022 – 2072. Prognoza opiera się na optymistycznym założeniu, dotyczącym nieustannego wzrostu TFR (poziom dzietności), który w 2036 roku miałby osiągnąć 1,02 dziecka na kobietę, a do roku 2049 wzrosnąć o prawie 58% w stosunku do roku 2024, osiągając poziom 1,08.
Według tej prognozy w ciągu następnych dwóch dekad dojdzie do radykalnej zmiany demograficzneji.
W 2024 roku kraj ten zamieszkiwało 52,7 milionów obywateli, w tym:
- 7,5 miliona dzieci do lat 19, stanowiąc 15% społeczeństwa
- 34 miliony osób w wieku 20-64 lata; 66% społeczeństwa
- 11,2 miliony osób w wieku 65+; 22% społeczeństwa
Natomiast według prognoz w 2044 roku Koreę Południową ma zamieszkiwać 49,1 miliona obywateli, w tym:
- 5,1 miliona dzieci do lat 19 – 11% społeczeństwa
- 26 milionów osób w wieku 20-64 lata – 52% społeczeństwa
- 18 milionów osób w wieku 65+ – 37% społeczeństwa
W ciągu zaledwie dwóch dekad odsetek osób w wieku produkcyjnym w społeczeństwa spadnie o 13 punktów procentowych, a udział osób starszych wzrośnie o 14 punktów procentowych. Co gorsza, w 2054 roku osoby w sile wieku będą stanowić zaledwie 48% populacji, co oznacza że jedna osoba w wieku 20-64* będzie utrzymywać jedną osobę w wieku nieprodukcyjnym (w wiek nieprodukcyjny wliczane są dzieci oraz seniorzy).
Szczególnym obciążeniem dla systemu fiskalnego Korei Południowej będzie wzrost wydatków na opiekę zdrowia dla osób w bardzo zaawansowanym wieku. W 2024 roku mieszkało tam 2,4 miliona osób w wieku 80+, stanowiąc około 4% społeczeństwa, a w 2044 ich liczba wzrośnie do 6,4 miliona czyli około 13% społeczeństwa. W 2054 roku będzie to już 8,3 miliona osób, czyli 18% społeczeństwa.
Taka struktura wieku spowoduje, że wydatki na emerytury, ochronę zdrowia oraz inną infrastrukturę senioralną będą niespotykane w historii. W efekcie niezbędne będą cięcia wydatków na cele inne niż niezbędne dla utrzymania ładu społecznego i obronności (przy założeniu braku rozwiązania konfliktu na linii Korea Południowa – Północna).
Ta wcześniej niedostrzeżona w polskiej debacie publicznej prognoza koreańskiego urzędu statystycznego jest niezwykle istotna z punktu widzenia polskiej obronności. Państwo Polska nawiązała strategiczną współpracę zbrojeniową z Koreą Płd., polegającą na zakupach sprzętu zbrojeniowego z tego państwa. Według ekspertów militarnych, między innymi Bartłomieja Kucharskiego, przy realizacji obecnych umów ramowych ostatnie dostawy sprzętu w postaci np. czołgu K2PL odbędą się w okolicach roku 2035, a współpraca w obsłudze tego sprzętu (serwis, części zamienne itd) może trwać nawet do lat siedemdziesiątych obecnego stulecia. Czyli w okresie, w którym, z przyczyn demograficznych, zdolność do realizacji zobowiązań przemysłowych Korei Południowej będzie wysoce utrudniona.
Dlatego w przypadku realizacji umów ramowych zasadne jest jak najszybsze przeniesienie do Polski zarówno produkcji końcowej sprzętu militarnego pochodzącego z Korei, jak też największego odsetka części składowych oraz pełnego serwisu.
Ariel Drabiński
* Na potrzeby artykułu, wiek produkcyjny ustalono w przedziale 20-64 lata, wynika to ze specyfiki rynku pracy Korei Południowej, gdzie dzieci poniżej 20 roku życia nie są aktywnymi uczestnikami rynku pracy.