Układ Sił

Przemysł, cła i konsekwencje polityki Trumpa

W rozmowie z Tomaszem Smolarkiem, doradcą inwestycyjnym i współpracownikiem magazynu Układ Sił, Marek Stefan analizuje eskalującą wojnę technologiczną i handlową pomiędzy Stanami Zjednoczonymi a Chinami. Smolarek w rozmowie z Markiem przedstawia konsekwencje tej rywalizacji dla światowego przemysłu, miejsca Polski w globalnych łańcuchach dostaw i strategicznych wyborów, przed którymi staje Zachód.
TOMASZ SMOLAREK

TOMASZ SMOLAREK

Doradca inwestycyjny komentujący kwestie gospodarcze i technologiczne - w tym związane z przemysłem półprzewodników. Współpracownik Układu Sił.

Cła jak miecz obosieczny

W kwietniu 2025 roku napięcie między Waszyngtonem a Pekinem osiąga nowy poziom. Stany Zjednoczone ogłaszają drastyczne podwyżki ceł – nawet do 145% – na wybrane chińskie produkty, co spotyka się z niemal natychmiastową odpowiedzią Pekinu. Choć niektóre towary, takie jak smartfony, komputery czy wyświetlacze, zostały tymczasowo wyłączone z podwyżek, skala uderzenia w globalne łańcuchy dostaw jest ogromna. Smolarek zauważa, że amerykańskie marki produkują swoje urządzenia w Chinach, więc nowe taryfy w rzeczywistości są ciosem również dla nich samych.

Mit powrotu przemysłu do USA

Smolarek chłodno ocenia obietnice Donalda Trumpa o reindustrializacji Ameryki. Jego zdaniem, brakuje nie tylko ludzi do pracy w fabrykach, ale też realnej kultury przemysłowej, jaką znajdziemy w Azji. W USA nie ma ani wystarczającej liczby rąk do pracy, ani gotowości społeczeństwa do zatrudnienia się w montowniach. Dodatkowo, wiele fabryk nie miałoby ekonomicznego sensu – szczególnie w przypadku dóbr konsumenckich, które i tak powstają taniej w Azji. Jak podkreśla Smolarek, przenoszenie produkcji nie musi automatycznie oznaczać wzrostu bogactwa Amerykanów.

Ameryka potrzebuje sojuszników

Rozmówca Marka podkreśla, że USA nie są w stanie samodzielnie wygrać długoterminowej rywalizacji z Chinami. Posiadają tylko 16% udziału w globalnej produkcji przemysłowej, podczas gdy Chiny mają ponad 30%. Dopiero w połączeniu z sojusznikami – UE, Japonią, Koreą Południową, Kanadą – mogą stanowić przeciwwagę. Kluczowe jest więc nie antagonizowanie partnerów, lecz budowanie z nimi wspólnych strategii przemysłowych i technologicznych.

Chipy, AI i kolacje z polityką w tle

W rozmowie pojawia się również temat zaawansowanych chipów AI, w tym akceleratorów Nvidia H20, które wciąż można eksportować do Chin. Choć planowano wprowadzenie restrykcji, po charytatywnej kolacji z udziałem CEO Nvidii i Donalda Trumpa temat ten został chwilowo odłożony. Smolarek sugeruje, że Nvidia obiecała inwestycje w amerykańskie centra danych, co mogło złagodzić stanowisko administracji. To jednak rodzi pytania o spójność amerykańskiej strategii wobec Chin i wpływ lobbingu wielkiego biznesu.

Polska strategia półprzewodnikowa – rozsądna i skromna

W drugiej części rozmowy Tomasz Smolarek komentuje nową strategię Polski dotyczącą półprzewodników. W jego ocenie dokument jest realistyczny i dobrze skrojony na nasze możliwości. Polska nie próbuje konkurować z największymi, tylko szuka nisz: czujniki, fotonika, technologie szerokopasmowe. Zamiast gigantycznych fabryk, celem są małoskalowe linie produkcyjne dla sektora obronnego, kosmicznego i przemysłowego – wystarczające, by zapewnić bezpieczeństwo technologiczne w wybranych obszarach.

Trójkąt Wrocław–Praga–Drezno i TSMC

Smolarek podkreśla też znaczenie regionalnej współpracy z Czechami i Niemcami w kontekście powstającej fabryki TSMC w Dreźnie. W jego opinii to właśnie tajwański gigant może zagwarantować Europie stabilne dostawy półprzewodników, gdy na horyzoncie pojawia się chińska ekspansja – szczególnie w starszych technologiach, gdzie subsydiowane przez państwo chińskie firmy zaczną wkrótce dominować. Tylko koordynacja działań i realne wsparcie dla takich inwestycji może uchronić Europę przed uzależnieniem od chińskich komponentów.

Przemysł to nie tylko fabryki

Jak zaznacza Smolarek, kluczową rolę w tej układance odgrywa edukacja. Nowoczesny przemysł nie opiera się na taniej sile roboczej, lecz na wysoko wykwalifikowanych inżynierach, programistach, technologach. Reindustrializacja bez wsparcia dla nauk ścisłych i reformy edukacji jest tylko politycznym sloganem. Jeśli Stany Zjednoczone – lub Polska – mają budować nowoczesne fabryki, muszą mieć ludzi, którzy będą je projektować, uruchamiać i rozwijać.

Globalna rywalizacja i polska rola

Na zakończenie Smolarek konkluduje, że rywalizacja z Chinami nie toczy się już tylko o miejsca pracy czy wzrost PKB – ale o wpływy, bezpieczeństwo i niezależność technologiczną. Polska nie musi być liderem tego wyścigu, ale może odegrać ważną rolę jako część większego systemu. Warunkiem jest współpraca z sojusznikami, trzeźwa ocena własnych zasobów i dobrze zaplanowane inwestycje w edukację, kadry i technologie. To gra długoterminowa, w której wygrywają nie ci, którzy obiecują najwięcej – ale ci, którzy potrafią konsekwentnie realizować to, co możliwe.

Opracowano przy pomocy ChataGPT.

Cała rozmowa dostępna na kanale YouTube Układu Sił:

Dodaj komentarz

Oglądaj nas w YouTube i słuchaj jako podcast

Podobne artykuły

W części pierwszej rozważań nad polityką zagraniczną Trumpa autor postawił tezę, że nowa administracja kierować się będzie zasadą prymatu polityki wewnętrznej nad zewnętrzną. Aby...
Masowa migracja, zmieniająca dziś oblicze Europy, to nie tylko kwestia humanitarna czy kulturowa – to przede wszystkim problem o głębokich konsekwencjach politycznych. Paloma Hernández,...
W reakcji na nałożone przez administrację Donalda Trumpa cła Chińczycy zaczęli rozpowszechniać stworzone za pomocą AI nagrania, przedstawiając skrajnie otyłych Amerykanów, pracujących przy produkcji...

Robert D. Kaplan

Tragizm polityki naszych czasów

Podczas długiej kariery reportera wojennego i komentatora polityki międzynarodowej w Europie, na Bliskim Wschodzie i w Azji Wschodniej Robert D. Kaplan doszedł do przekonania, że istotą geopolityki jest tragedia.

Zobacz jakie materiały video przygotowaliśmy

Oglądaj wywiady na kanale

Jeśli wolisz słuchać wywiadów w wersji audio

Słuchaj podcastów na platformie

Układ Sił
Przegląd prywatności

Ta strona korzysta z ciasteczek, aby zapewnić Ci najlepszą możliwą obsługę. Informacje o ciasteczkach są przechowywane w przeglądarce i wykonują funkcje takie jak rozpoznawanie Cię po powrocie na naszą stronę internetową i pomaganie naszemu zespołowi w zrozumieniu, które sekcje witryny są dla Ciebie najbardziej interesujące i przydatne.