Co prawda Orient-Express dojeżdżał tylko do Stambułu, ale symbolizuje związek Europy z regionem. Jeszcze kilka lat temu z tego kierunku do Europy płynął strumień uchodźców syryjskich, którzy oczekiwali lepszego życia w krajach zachodnich. Teraz, kiedy podstawowa przyczyna ich uchodźstwa – rządy Asada i wszechobecny terroryzm – zakończyły się lub zredukowały, wielu wydaje się naturalny powrót […]
Kiedy w 2000 roku Baszar al-Asad zastąpił swojego ojca Hafiza al-Asada i objął urząd prezydenta, wiązano z nim nadzieję na reformy. Jednak nadzieje na liberalizację kraju się nie spełniły. Trend w stronę większego uczestnictwa obywateli w rządzeniu krajem został szybko odwrócony, a Asad nie tylko przywrócił, ale i rozwinął autorytarne praktyki administracji swojego zmarłego ojca, w szczególności wszechobecną cenzurę oraz brutalną przemoc wobec przeciwników reżimu. Zarządzono również znaczną liberalizację zdominowanej przez państwo gospodarki, ale zmiany te służyły głównie wzbogaceniu sieci elit powiązanych z reżimem. W przededniu wybuchu wojny domowej syryjskie społeczeństwo było poddane silnym represjom, z coraz bardziej widocznymi nierównościami w bogactwie i dostępie do przywilejów. Prawdziwym wyzwaniem dla władz okazała się jednak skomplikowana struktura etnoreligijna kraju.
Syria doby wojny domowej zasłynęła między innymi jako światowe centrum produkcji captagonu, syntetycznego narkotyku, który zdobył niemałą popularność na Bliskim Wschodzie. Przyczynił się do tego nie tylko wojenny chaos, ale także ogólna słabość syryjskich instytucji, a wręcz udział samej syryjskiej armii w procesie zarówno produkcji, jak i dystrybucji captagonu. Czy teraz, gdy Baszar al-Asad zbiegł z kraju, a władzę przejął Hajat Tahrir asz-Szam, sprawa może wyglądać inaczej i z Syrii przestaną płynąć strumienie narkotyków finansujące dżihadystyczne organizacje i uzupełniające budżet państwa?
Upadek Baszara al-Asada otwiera nowy rozdział w syryjskim kryzysie, ale czy oznacza to zmiany w polityce migracyjnej Niemiec? Berlin rozważa rewizję statusu syryjskich uchodźców, a Unia Europejska zaostrza kontrolę zewnętrznych granic. Czy kraje Europy Środkowo-Wschodniej poniosą większy ciężar tej polityki? O tym, jakie decyzje może podjąć Berlin i jakie konsekwencje przyniosą one dla całej Unii, rozmawiamy z Rebeccą Schönenbach.
