Na przełomie sierpnia i września w chińskiej przestrzeni publicznej pojawiły się nieoficjalne dane na temat demografii Chińskiej Republiki Ludowej. W pierwszej połowie 2024 w Chinach urodziło się zaledwie 4,27 miliona dzieci, a prognoza dotycząca urodzeń za cały rok wynosi 8,6 miliona, taki wynik oznaczałby że w ciągu 8 lat, liczba urodzeń w Chinach spadła o 52%. Jednocześnie bardzo prawdopodobne jest kontynuowanie tego trendu w 2025 roku, wynika to z faktu że w pierwszym półroczu 2024 zawarto o 12,7% mniej małżeństw niż w pierwszym półroczu 2023 roku.

Należy zaznaczyć że spadek liczby urodzeń powoli wyhamowuje, w 2023 roku wynosił on 540 000 (spadek o 5,65%  rok do roku) a w 2024 według prognoz będzie on wynosił około 400 000 (spadek o 4,65 rok do roku). Jednocześnie rośnie liczba zgonów w Chinach z 9,86 miliona w 2017 roku do 11,1 w roku 2024. 

W wyniku zachodzących zmian demograficznych, doszło do spadku liczby ludności Chin, w 2022 roku w wysokości 850 000 a w 2023 spadek ten wynosił już 2,08 miliona. Jeśli obecne prognozy dotyczące liczby urodzeńu okażą się poprawne, to spadek liczby ludności Chin w 2024 roku przekroczy 3 miliony.

Wraz ze starzeniem się społeczeństwa Chin (obecnie już 21% społeczeństwa Chin ma więcej niż 59 lat a 15,4% więcej niż 64 lata) nieunikniony jest wzrost liczby zgonów oraz dalszy spadek liczby urodzeń. Tempo w jakim zachodzi ten proces może wskazywać na to że w ciągu najbliższych 10 – 15 lat, może dojść do spadku ogólnej liczby ludności Chin o więcej niż 10 milionów osób w ciągu roku.

Zachodzące zmiany demograficzne są wyjątkowe z powodu swej skali, w końcu dotykają drugiego pod względem liczby ludności państwa świata jak i ich wyjątkowo szybkiego tempa. Spadek liczby urodzeń zachodzi wyjątkowo szybko, nawet porównując ją z innymi państwami które przeżywają obecnie istotne kryzysy demograficzne. W Polsce i Turcji spadek liczby urodzeń w latach 2013 – 2023 wynosił 27%.

Może to wynikać z rosnącego poziomu urbanizacji społeczeństwa chińskiego (liczba mieszkańców miast wciąż rośnie, przy jednoczesnym spadku liczby mieszkańców wsi), spowolnienia gospodarczego zachodzącego w Państwie Środka, które przekłada się na poziom życia mieszkańców (w ostatnim kwartale 2023, chińskie pensje spadły o 1,3% r/r), zmian kulturowych zachodzących wśród młodych Chińczyków. Są to procesy które dotykają wiele państw świata, jednak w debacie publicznej pojawiają się pytania na temat poprawności wcześniej publikowanych danych. Istnieje możliwość że urzędnicy sztucznie pompowali dane dotyczące liczby mieszkańców by być lepiej ocenianymi przez centralę.

W mojej opinii, obecne (i przyszłe) problemy demograficzne Chin, wynikają z faktu że wprowadzona przez Komunistyczną Partię Chin polityka jednego dziecka, jedynie przyspieszyła naturalne procesy społeczne, stąd jej efekty znacząco przekroczyły oczekiwania jej twórców. 

Ariel Drabiński