Wizyta ministra spraw zagranicznych Chin w Europie następuje w ważnym momencie przesilenia w rozmowach handlowych między Unią Europejską i Stanami Zjednoczonymi oraz przed wizytą najważniejszych przedstawicieli instytucji Wspólnoty w Pekinie, zaplanowaną pod koniec lipca. Nic nie wskazuje jednak na to, że Europa ma wyraźną strategię, jak poradzić sobie z rosnącą presją geoekonomiczną ze strony USA i Chin.
Parafrazując słowa generała Omara Bradleya, że podczas gdy “amatorzy rozmawiają o strategii, profesjonaliści dyskutują o logistyce”, można powiedzieć: “amatorzy dyskutują o geopolityce, a profesjonaliści o przemyśle”. W ubiegłym stuleciu Stany Zjednoczone trzykrotnie wygrały rywalizację wielkich mocarstw o Eurazję, w dużej mierze dzięki własnej potędze przemysłowej. Dziś Ameryka nie jest już jednak “arsenałem demokracji” znanym z XX wieku.
Po amerykańskim ataku na irańskie instalacje wojskowe Bliski Wschód nie stał się bezpieczniejszy – stał się bardziej skomplikowany. Reżim w Teheranie nie tylko przetrwał, lecz zaczyna odgrywać coraz większą rolę w układance sił. Donald Trump porzuca ideę demokratyzacji regionu i stawia na zimny sojusz z autokratami. W tej nowej strategii liczy się nie system rządów, lecz przewidywalność, tania ropa i kontrola ryzyka. Czy Iran stanie się filarem nowego ładu, a Izrael – zakładnikiem realpolitik?
Szczyt NATO pozornie zakończył się sukcesem. Sojusznicy zgodzili się przeznaczać 5 proc. PKB na cele związane z obronnością. Donald Trump, wbrew obawom, nie podważał sensu istnienia sojuszu oraz amerykańskich zobowiązań. Przeciwnie, powiedział, że Stany Zjednoczone będą z Europą „aż do końca”. Mimo to spotkanie w Hadze sprawiało wrażenie spektaklu, który nie przekonywał nawet uczestniczących w nim aktorów.
18 czerwca 2025 około godz. 23 nocne niebo nad teksańską placówką SpaceX Starbase rozświetlił ogień. Poddawany rutynowym testom przed kolejnym (dziesiątym) lotem pojazd Starship eksplodował spektakularnie, z powodu, jak to ujęła później firma, poważnej anomalii. Chociaż dzięki zautomatyzowaniu i odizolowaniu placówki nikomu nic się nie stało, kolejna klęska kładzie się cieniem na całym programie Starship. W artykule tłumaczymy, czym jest projekt Starship, jaki przełom obiecuje Elon Musk oraz kto może wykorzystać jego problemy.
Szczyt NATO w Hadze może budzić sprzeczne emocje. Z jednej strony przebiegł nad wyraz sprawnie, przynosząc bezprecedensowe zwiększenie wydatków zbrojeniowych i deklarowaną jedność sojuszu, z drugiej, amerykańska przychylność zapewniona została w sposób budzący niesmak.
Uznawana za jedną z najważniejszych książek o historii potęgi i jej ograniczeń, Narodziny i upadek mocarstw Paula Kennedy’ego to pozycja wręcz legendarna. Opublikowana pod koniec lat 80., w przededniu globalnych przetasowań, już wtedy uchodziła za wybitną syntezę strategii, historii gospodarczej i geopolityki. Dziś, w epoce narastających napięć i redefinicji porządku światowego, jej tezy odzyskują pełną aktualność. Kennedy pokazuje, że o losach imperiów nie decydują jednorazowe wydarzenia, lecz długofalowe procesy – zwłaszcza umiejętność (lub jej brak) właściwego rozłożenia zasobów między siłę militarną, rozwój gospodarczy i potrzeby społeczne. To lektura, która nie tylko pozwala zrozumieć przeszłość, ale też pomaga interpretować teraźniejszość – z jej przesunięciem środka ciężkości ku Azji, strategicznymi dylematami USA i trwałą niepewnością w Europie.
Prezydent Stanów Zjednoczonych po niedzielnych nalotach na irańskie instalacje nuklearne ogłosił pełen sukces i wezwał Izrael i Iran do zawieszenia broni. Pomimo pierwszych deklaracji Tel-Awiwu i Teheranu wymiana ognia między obu państwami trwa jednak nadal, a realna skala zniszczeń i strat poniesionych przez irański program jądrowy jest bardzo trudna do oszacowania.
Dzień przed amerykańskim nalotem na irańskie instalacje nuklearne, 21 czerwca 2025 r., prof. Robert Czulda przeprowadził rozmowę z Barbarą Slavin – ekspertką z waszyngtońskiego Stimson Center i wykładowczynią spraw międzynarodowych na George Washington University.
W wywiadzie omawiamy napięcia na linii Waszyngton–Teheran, dylematy prezydenta Trumpa, spory w otoczeniu Białego Domu i rolę izraelskich działań militarnych. Ponieważ rozmowa została zarejestrowana tuż przed eskalacją konfliktu, część ocen i przewidywań nabiera dziś nowego znaczenia. Tym bardziej warto przeczytać ten materiał w całości – jako dokument pokazujący, jak wyglądała sytuacja w ostatnich godzinach przed kolejnym zwrotem w bliskowschodnim kryzysie.
Potęgi europejskie starają się zapobiec włączeniu Stanów Zjednoczonych do konfliktu Izraela z Iranem. Chaos w ponad 90-milionowym kraju mógłby wiązać się z kolejną falą masowej migracji na Stary Kontynent. Ten europejski głos ma małe znaczenie w Waszyngtonie, ale może posłużyć Donaldowi Trumpowi jako pretekst, żeby opowiedzieć się po stronie wstrzemięźliwej frakcji w Partii Republikańskiej.
