Jeden z kluczowych przedstawicieli realizmu politycznego, wywodzący się z Indii (a konkretniej obszarów obecnego Pakistanu) były dyplomata i ambasador Singapuru w ONZ Kishore Mahbubani, co pewien czas zwraca na siebie uwagę świata zachodniego śmiałymi i najczęściej kontrowersyjnymi z naszej perspektywy tezami. Jest też jednym z najwyrazistszych eksponentów tezy o wzroście geopolitycznego znaczenia Azji, co i ja – mimo oporów – próbuję sugerować w Polsce.
Nie trzeba wielkiej dociekliwości, żeby dostrzec, że Donald Trump po kilku miesiącach rządów wywrócił cały porządek światowy. Najpierw ten geopolityczny, atakując swoich najbliższych sojuszników i szukając zbliżenia z Rosją, czyli z państwem, z którym USA prowadzi na Ukrainie wojnę zastępczą; potem geoekonomiczny, rozpętując wojnę celną z całym światem, a właściwie z najważniejszymi partnerami handlowymi. Trump postawił pod znakiem zapytania podstawowe zasady, na których oparta była cała pozimnowojenna polityka zagraniczna USA: globalizacji, amerykańskiej globalnej hegemonii, strategicznej współpracy z mocarstwami zachodnioeuropejskimi.
Czy działania te mają jakikolwiek sens, czy też służą tylko wywołaniu chaosu? Czy Trump ma jakąkolwiek strategię polityki zagranicznej? Jakie są jego priorytety?
W rozmowie z Tomaszem Smolarkiem, doradcą inwestycyjnym i współpracownikiem magazynu Układ Sił, Marek Stefan analizuje eskalującą wojnę technologiczną i handlową pomiędzy Stanami Zjednoczonymi a Chinami. Smolarek w rozmowie z Markiem przedstawia konsekwencje tej rywalizacji dla światowego przemysłu, miejsca Polski w globalnych łańcuchach dostaw i strategicznych wyborów, przed którymi staje Zachód.
Nie ulega wątpliwości, że jednym z głównych celów wojny handlowej rozpoczętej przez Donalda Trumpa jest uderzenie w gospodarcze fundamenty Chińskiej Republiki Ludowej. Przynajmniej taki wniosek z ostatnich posunięć Waszyngtonu mogą wyciągać decydenci polityczni w Pekinie, którzy nie tylko podjęli decyzję o twardej odpowiedzi na działania amerykańskiej administracji, ale również wydają się lepiej przygotowani do obecnego starcia niż podczas pierwszej odsłony konfliktu handlowego za poprzedniej kadencji Trumpa.
W pierwszych miesiącach 2025 roku Chiny mierzą się z coraz poważniejszymi wyzwaniami gospodarczymi. Z jednej strony rosnące amerykańskie cła ograniczają ich eksport do kluczowych rynków, z drugiej – sytuacja demograficzna i wyhamowująca konsumpcja wewnętrzna utrudniają przekierowanie nadwyżek produkcyjnych na rynek krajowy. Mimo prób dywersyfikacji handlu, Chiny mogą znaleźć się w sytuacji, w której stracą główne rynki zbytu, nie mając realnych alternatyw.
W rozmowie z Eugeniuszem Romerem Marek Budzisz — ekspert ds. Rosji i autor licznych analiz geopolitycznych — kreśli obraz świata, w którym Ukraina staje się zakładnikiem większej gry między Waszyngtonem, Moskwą a Pekinem. To nie jest już tylko konflikt o terytorium. To próba zdefiniowania nowego globalnego ładu, w którym Europa schodzi na dalszy plan, a losy Ukrainy są rozważane bez jej udziału.
Obok migracji, temat nowej polityki gospodarczej był centralnym elementem w każdym z trzech programów wyborczych Donalda Trumpa. Zmniejszenie obciążeń podatkowych, deregulacja na rynku energii i infrastruktury oraz daleko posunięty protekcjonizm, to trzy filary zapowiadanej odbudowy potęgi Stanów Zjednoczonych. Polityka taryfowa miałaby odgrywać tu kluczową, jeśli nie najważniejszą rolę, nie tylko redefiniując ciężar stosunków z innymi państwami, ale również będąc narzędziem wpływu zagranicznego.
Nowe stawki celne Donalda Trumpa wywołały globalne poruszenie. W rozmowie z Eugeniuszem Romerem Marek Budzisz tłumaczy, dlaczego polityka celna USA to nie tylko ekonomia — to element szerszej, geopolitycznej przebudowy świata.
Na naszych oczach trwa właśnie pogrzeb światowego systemu “wolnego handlu”. Jego erozja trwa już co najmniej od pierwszej kadencji Donalda Trumpa, ale ogłoszone właśnie przez 47 prezydenta Stanów Zjednoczonych cła stanowią kamień milowy w procesie odchodzenia Ameryki od roli stabilizatora systemu międzynarodowego.
